Wethouder kan leven met kleiner gifterrein

Wethouder Tempel (CDA) geeft in een artikel in Het Kontakt aan er nog steeds vanuit te gaan dat het EMK-gifterrein in Krimpen aan den IJssel ondanks de huidige stagnatie gewoon gereinigd zal worden. Tegelijkertijd zegt hij ook “te kunnen leven met een gedeeltelijke sanering” als volledige reiniging te duur zou blijken. Deze optie is voor GroenLinks onacceptabel en zou dat ook voor iedere Krimpenaar moeten zijn.

GroenLinks Krimpen zet zich op provinciaal en landelijk niveau in voor een definitieve, volledige reiniging van deze gifbelt. Wij hebben vragen aan Gedupteerde Staten en de verantwoordelijke staatssecretaris gesteld. De signalen die wij van diverse betrokkenen in Den Haag hebben ontvangen, zijn hoopgevend.

Verantwoordelijkheid gemeente
Voor 1970 was het al een zwaarvervuild gebied in een uithoek van de Krimpense Stormpolder. In de jaren 70 is er door de EMK een onvoorstelbare gifbelt ontstaan, mede doordat lokale bestuurders minimaal door laksheid het totaal uit de hand hebben laten lopen. Ondanks een lange lijst gedocumenteerde incidenten, hield burgemeester Bulder (VVD) al die jaren vol dat het “indianenverhalen” waren. Het enkele raadslid dat hier onvermoeibaar tegen streed, werd weggezet als een “milieutechneut”.

Nu zal het toch 50 jaar later niet zo zijn, dat een wethouder zich zo makkelijk schikt in een – zoals hij het noemt – “plan B”? Al vanaf het eerste moment dat de hersanering deze zomer werd opgeschort, komen er vanuit het college brieven waarin er voorgesorteerd lijkt te worden op hooguit een gedeeltelijke oplossing. Een vorig college (SGP/Leefbaar Krimpen/CDA/PvdA) heeft voor drie miljoen euro een giftige kat in de zak gekocht, maar het huidige Krimpense bestuur zal het voor toekomstige generaties toch echt definitief op moeten lossen. Er mag niet alsnog een tikkende tijdbom in de bodem blijven zitten.

Met het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat is overeengekomen dat de grond schoon opgeleverd zal worden. Het is nu de verantwoordelijkheid van het huidige college om het Rijk hieraan te houden en niet bijvoorbaat al genoegen te nemen met halve maatregelen.

Toegezegde bijdrage provincie in gevaar
In de jaren 80 zijn wat betreft de kosten vergelijkbare afwegingen gemaakt. Ook toen werd een volledige afgraving te kostbaar bevonden en is er voor gekozen om het gehele terrein in te pakken. Door een hoog grondwaterniveau en instromend regenwater is jaren over en door de damwanden gif op het oppervlaktewater en in de omliggende bodem terecht gekomen. Sinds 1994 is er daarom een zuiveringsinstallatie die het vervuilde grondwater oppompt, filtert en op het riool loost. Een maatregel die inmiddels minimaal 10 miljoen euro gekost heeft. Het inpakken bleek toch niet zo voordelig uit te pakken.

Wanneer er nu gekozen wordt voor een gedeeltelijke sanering, dan zou er dus nog steeds een stuk terrein resteren dat eeuwigdurende actieve nazorg behoeft. Dit terwijl de provincie de in 2015 toegezegde bijdrage van 1,5 miljoen euro enkel beschikbaar zal stellen als de hersanering een locatie oplevert zonder een dergelijke nazorg.

Onduidelijkheid vanuit college over staat van damwanden
Op de uitspraak van de wethouder dat “de damwand doet wat deze moet doen”, valt wel het nodige af te dingen. De damwand zou inderdaad kunnen bezwijken tijdens het afgraven van de vervuilde grond. Echter al in 2017 – toen er helemaal niet gegraven werd –  is de autosteiger aan de Hollandsche IJssel-zijde gesloten. Dit omdat de damwand aldaar volgens toenmalig wethouder Arnold de Leeuw (CDA) in een slechte staat verkeerde. Ook zijn er hardnekkige geruchten dat de damwand aan de Slikslootzijde al jaren lekt op de ankerpunten.

Duurste grasveld ooit
Wethouder Tempel geeft in het artikel aan af te willen van het beeld dat er al dertig jaar weinig zou gebeuren op het terrein. Dit wil hij weerspreken door aan te geven dat Dura Vermeer liefst 1,6 hectare bouwrijp heeft gemaakt. De werkelijke situatie is dat er sinds eind jaren 80 een troosteloze asfaltvlakte van ruim 6 hectare lag. Daar is eindeloos veel onderzoek gedaan en zijn er lapmiddelen toegepast, maar structureel gebeurde er echt decennia helemaal niets.

Het “bouwrijp maken” van 1,6 hectare klinkt indrukwekkend, maar is recentelijk in een paar maanden gebeurd. Van een deel dat het verste van het water ligt, is het asfalt gehaald. Daar is puin verwijderd en het zand geëgaliseerd. Er zijn voorbereidingen getroffen voor de aanleg van nutsvoorzieningen en toen is er gras ingezaaid. Op sommige plekken is het “bouwrijpe” gebied nog geen tien meter breed. Zo hebben we in Krimpen aan den IJssel op dit moment voor dik drie miljoen het duurste grasveld ooit.

Daarbij vraagt GroenLinks Krimpen zich af hoe schoon dit deel van het terrein werkelijk is. De hersanering ligt nu immers mede stil, omdat er ondanks jaren van onderzoek toch nog veel meer gif is aangetroffen dan in beeld gebracht was. De eerdere bodemrapporten waren dus niet juist. Kunnen Krimpenaren en eventuele ondernemers die zich hier zullen vestigen er wel op vertrouwen dat die rapporten wat betreft het huidige bouwrijpe deel wel kloppen?

Kans om het beter te doen
In 1984 verscheen er een rapport van de commissie Hellinga. Deze commissie was op dringend verzoek van de Tweede Kamer ingesteld om onder meer de EMK-affaire te onderzoeken. Burgemeester Bulder reageerde hier destijds op: “Ik geef toe dat het gemeentebestuur in de afgelopen tien jaar heeft gefaald en in gebreke is gebleken.” Des te meer reden voor het huidige bestuur om het beter te doen en zich net als GroenLinks keihard in te zetten voor de volledige reiniging van deze gifbelt – ongeacht wat de kosten zullen zijn.